ასოციაციობანა

საიდან რას მოვიტან ხოლმე, გაიფიქრა და წერა დაიწყო. არა, იმ წამსვე არ დაუწყია, მაგრამ, ხომ დაიწყო.

ასოციაცია პირველი: ჯერ Pink Floyd გამახსენდა, მაგრამ მერე დავფიქრდი, პერსონაჟები ხომ წიგნში დამწყვდეულ სულებს ჰგვანან, ყოველ ჯერზე რომ თავიდან უნდა გაიარონ თავისი ცხოვრება, ყოველ ჯერზე ხელახლა და თან ვერაფერი შეცვალონ... როდესაც წიგნზე ვფიქრობ, ვხვდები, რას მიხსნიდნენ ოდესღაც, რომ მან ყველაფერი წინასწარ იცის, ოღონდ არა იმიტომ, რომ ის თვითონ გვაკეთებინებს ასე, არამედ იმიტომ, რომ ჩვენ ასე გავდივართ გზას, უბრალოდ მან იცის, რა წერია ბოლო გვერდზე და სხვ.

ასოციაცია მეორე: თუმცა ეს ასოციაცია დროში წინ უსწრებდა პირველს. პირობითად მას „ცხოვრებისეული იგავი“ ვუწოდე. პატარა მწერი, ქინქლასავით პატარა (შეიძლება ქინქლაა ასეთი, არ ვიცი) იმ საბუთებზე აძვრა, რომელზეც არაფერი ესაქმებოდა. ფრთხილად შევუბერე სული. ისე ჩაეჭიდა უამრავი ფეხით და გამჭირვალე ფრთებით ფურცელს, თითქოს ეშინოდა, უფსკრულში არ გადაჩეხილიყო. ხან ჰაერში ვაქნიე ფურცელი, ხან წკიპურტი ვკარი ახლო-მახლო, მისთვის რომ არაფერი მევნო და თან ფურცლისთვის მომეშორებინა. უფრო და უფრო მეტად ეჭიდებოდა. დავანებე თავი, დამავიწყდა კიდეც. მალევე, ჩვეულებისამებრ, ფურცლები კლავიატურის ქვეშ შევაცურე და ... "ცოცხალი თავით არ მოშორდა ფურცელს", - ვიფიქრე. საშინლად დამწყდა გული. და ვიფიქრე, რომ ზოგჯერ ჩვენც ასე ვართ, მთელი მონდომებით ვცდილობთ რაღაცას, ჯიუტად ვცდილობთ ნაბიჯის გადადგმას ან რაღაცას ვეჭიდებით, და ვერც ვხვდებით, რომ სხვაგვარად ჯობდა...

ასოციაცია მესამე:  ჩემდა უნებურად აღმოჩნდა, რომ ასოციაციები ქრონოლოგიურად უკუსვლით დავალაგე. იმდღეს ვიჯექი და ვფიქრობდი (ვიღაცის პოსტი მომეწონა ბლოგზე, ვიღაცის ფოტო და ა.შ.), რა ქნას ochobooks-მა, რომ მე ვყავარ, მხოლოდ ჩემი განათლებით, გაქანებით, რაც ვარ და როგორიც ვარ და ვერ ვარ საკუთარ თავზე მეტი. უამრავი წასაკითხი წიგნით, მოსაპოვებელი ინფორმაციით...

ასოციაცია მეოთხე: წავიდა. დაიკარგა. გაქცევაო. თავის მოკვლაო. სასტიკი სამყარო. მისი თანატოლების ნათქვამი „უკვე სამჯერ ვცადე თავის მოკვლა“... 

თავის მოკვლაზე არასოდეს მიფიქრია. როდესაც სამყაროში არსებულ უსამართლობაზე ვფიქრობდი, მოღუშულ სახეებზე, მუქ ტანსაცმელზე, ნაცრისფერ ქუჩებზე, შეცვლა მინდოდა. ბრძოლა და შეცვლა. ალბათ რაღაც იდეებიც მქონდა. მახსოვს, ერთი პერიოდი ასეც ვიქცეოდი, ქუჩაში სულ ღიმილით დავდიოდი, ხომ შეიძლება ვინმეს ესიამოვნოს გაღიმებული ადამიანის დანახვა და თუნდაც რამდენიმე წუთით უკეთეს ხასიათზე იყოს-მეთქი.

მერე ნელ-ნელა აღმოვაჩინე, რომ თუ არ მეღიმება, აღარ ვიღიმი.

აღარც გმირულ საქციელებზე ვფიქრობ.

გაქცევაზე ვფიქრობდი ხოლმე, უკაცრიელ ადგილას. ოღონდ საყვარელი ადამიანის თან წაყვანაზე ფიქრი არ მავიწყდებოდა.

მაპატიეთ, რომ ეგოისტი გავხდი.

ილიაზე ვფიქრობდი წუხელ. როგორც წმინდანზე, საზოგადო მოღვაწეზე, მწერალზე ან რამე ასეთ პათეტიკურზე კი არა, როგორც ადამიანზე. ახალგაზრდობაში მასაც უნდოდა გმირული საქციელი, რაღაცის შეცვლა და არც გადაუხვია გზას. სხვა დროს შემშურდებოდა. ახლა ვამბობ, ყოჩაღ.

მერე ვიფიქრე, სხვა თუ არაფერი, იმას მაინც ვცდილობ, არავის არაფერი ვავნო. და გამახსენდა საცოდავი, კეთილი, გულუბრიყვილო ლუარსაბი უფერული ცხოვრებით (ოდესმე თუ ლუარსაბზე ვიფიქრებდი, რას წარმოვიდგენდი. დავბერდი?).

ალბათ ამიტომ არის, საღამოობით რომ ვფიქრობ ხოლმე, ხვალ მაინც გავაკეთო რამე სასარგებლო და თუ გავიხსენე, რომ დღის მანძილზე ვიღაცას გავუღიმე ან საათი მაინც ვუთხარი, თავს ვიმშვიდებ, არც ისე უსარგებლოდ გავატარე დღე. ოღონდ ამაში სხვებს ვგულისხმობ.

მაპატიეთ, თქვენ, ვისაც ჩემი დახმარება გჭირდებოდათ, მოსმენა, კეთილი სიტყვა, რჩევა, დახმარების ხელი ან გონს მოყვანა. მაპატიეთ, რომ ეგოისტი გავხდი.

ოჩოპინტრეს უცნაური სურვილებიდან

დღეს მეგობარმა, რომელიც იმდენი წელია მიცნობს, დათვლა დამეზარა, მითხრა, შენ ყოველთვის ისე იქცევი, როგორც სწორად მიგაჩნიაო.
ალბათ ამაზე დავფიქრდი და თან გზადაგზა აღმოვაჩინე, რომ ვიღებ ავტობუსის ბილეთს მაშინაც, როდესაც კონტროლიორი არ მომსდევს, ნაგავს ყოველთვის ურნაში ვყრი, გაზონზე არ დავდივარ, ქუჩაში წყალს თუ ონკანი აქვს, ვკეტავ და სხვ. თუმცა არა იმიტომ, რომ წესიერი მოქალაქე ან კანონმორჩილი ადამიანი ვარ. ამ ორიდან არც ერთი შეფასება არც შემეფერება და არც მომწონს. უბრალოდ თითოეული ამ ქცევის ჩემი პირადი და გააზრებული საფუძველი მაქვს. ზოგიერთი მათგანი ხომ მას შემდეგ გაჩნდა ჩემს ჩვევებში, როდესაც გავიაზრე და იყო დრო, როდესაც ასე არ ვიქცეოდი.
ჩემი პირადი მორალური სისტემა მაქვს, სულ ესაა და ეს. არც ლექსები მიწერია სამშობლოზე, არც ის მახსოვს, ყანწით მესვას სადღეგრძელოები ან პირობა დამედოს, ამ ქვეყნისთვის მოვკვდები-მეთქი. არც მაისური მცმია წარწერით "მე მიყვარს საქართველო", არც რაიმე მსგავს ჯგუფში ვარ გაერთიანებული...
მაგრამ მაინც ისე ვიქცევი, როგორც ზემოთ აღვნიშნე. ასევე ვცდილობ სხვებს არ მოვექცე ისე, როგორც არ მენდომებოდა, მე მომქცეოდნენ. თუ ვინმეზე უარყოფით კომენტარს, შეფასებას ან რაიმე მონათესავეს წარმოვთქვამ, სწორად მიმაჩნია, მივიდე და პირადადაც გავუმეორო. სჯობს, ჩემგან იცოდეს ჩემი პოზიცია. სხვა გვერდებზე საკუთარი გვერდის რეკლამას არ ვდებ, სხვების წიგნებს ვუფრთხილდები და ვერ ვიტან, როდესაც ჩემსას არ მიბრუნებენ, როდესაც პასუხისმგებლობას ვიღებ, მაქსიმალურად ვცდილობ ბოლომდე დავიხარჯო და თუ რაღაც მომანდეს, არ დავაღალატო.
კიდევ უამრავი ახირება მაქვს, რა თქმა უნდა.
პატარობიდან გული მწყდება მაკულატურაზე და პურის ნამცეცებზე.
ფურცლებზე ყოველთვის მახსენდება, რომ შეიძლება ისინი ჩაიბარონ, გადაამუშავონ...
პურის ნამცეცებზე კი მახსენდება, რომ ფანჯრის რაფაზე თუ დაყრი, ბეღურები მოვლენ და აკენკავენ.

 
ბოლო დროს მაკულატურაზე ბევრს ვფიქრობ. აქა-იქ არის ჩამბარებელი ცენტრები, მაგრამ თვითონ არ მოდიან და არ მიაქვთ. წონით იბარებენ, მაგრამ კაპიკებს იხდიან. ცოტას მისატანად სირბილი არ ღირს. ბევრის მიტანას მანქანა უნდა და გზა ხარჯია და სხვ. ამ და სხვა მიზეზთა გამო და ალბათ იმის გამოც, რომ ასეთი ცენტრები საკმაოდ ცოტაა (ჩემი აზრით), ადამიანები მარტივად კუჭავენ, ხევენ ან შუაზე კეცენ და პირდაპირ სანაგვეში ისტუმრებენ ფურცლებს.
მე ხომ მე არ ვიქნებოდი, აქ რომ გავჩერებულიყავი. ფიქრი განვაგრძე და უნივერსიტეტებში, სკოლებში, საჯარო დაწესებულებებში, სადაც ბევრი მაკულატურა გროვდება, ყუთები რომ დაიდგას-მეთქი და ისიც კი წარმოვიდგინე, როგორ გაივლიან ლაპარაკში გართული სტუდენტები და გასასვლელთან ამ ყუთში თითო ფარატინა ქაღალდს ჩააგდებენ. მაგრამ ერთი მეორეს მიემატება და დაგროვდება.
თუმცა აქ სხვა ფიქრი ჩაერთო, ვინ უნდა დაცალოს შემდეგ ეს ყუთები?
ვიფიქრე კერძო კომპანიებზეც, მაკულატურის ჩამბარებელ პუნქტებზე ანუ. მაგრამ ისინი, საეჭვოა, მცირე რაოდენობისთვის მოვიდნენ და ტრანსპორტირებაზე დრო და მუშახელი დახარჯონ. თანაც თუ ჩამბარებელი პუნქტია, ადამიანი რის ადამიანია, პრეტენზია არ გაუჩნდეს, უფასოდ რას ვუყარო ყუთში ფურცლები, აწონოს და გადამიხადოსო... ისევ წრეზე წავალთ ასე.
არადა ჩვენ ხომ ვიცით, რომ ქაღალდი ხისგან მზადდება?

ვიფიქრე, ვიფიქრე და ამჟამად აქ შევჩერდი: სანაგვე ყუთების გვერდით თითო ყუთი მაკულატურისთვის რომ დაიდგას, სანაგვე მანქანებიდან თითო ან ორი მანქანა და რამდენიმე თანამშრომელი ამ საქმისთვის გამოიყოს და უმტკივნეულოდ, თავიდან ალბათ ცოტა, მერე ცოტა მეტი და ასე შემდეგ და ასე შემდეგ, ჩაიყრება, მოგროვდება, ჩვენც მივეჩვევით, ვისწავლით.
განა ადვილი არ არის, გაივლი, ჩააგდებ და მორჩა.

სად უნდა წავიდეს ეს მაკულატურა?
ათას კარგ საქმეს შეიძლება მოხმარდეს: დაამზადონ უამრავი ქაღალდის პარკი პოლიეთილენის პარკების ნაცვლად, დაბეჭდონ წიგნები და გააკეთონ უფასო ბიბლიოთეკები, ან გაგზავნონ მაღალმთიან სოფლებში, იქაური ბიბლიოთეკებისთვის, სკოლებისთვის, გადასცენ მოხუცთა თავშესაფრებს, ბავშვთა სახლებს, სასკოლო წიგნები დაბეჭდონ ან რა ვიცი, კიდევ რა.

მე ხომ მეოცნებე ვარ. თანაც ოპტიმისტი. ხოდა თქვენი დახმარების მჯერა. ჩვენ, ჩვეულებრივი, რიგითი, მოკვდავი ადამიანები თუკი დავწერთ ღია წერილს, შევაგროვებთ ბევრ ხელმოწერას და ვთხოვთ მავანთ და ვისაც ეს ხელეწიფება, ბიძიებო და დეიდებო, ჩვენ, უჩინონი, გეხვეწებით, თითო ყუთი დაგვიდგით, მაკულატურა რომ ჩაყვაროთ-თქო... თუ ბევრნი ვიტყვით, მოგვისმენენ.

თუ მოვინდომებთ, შევცვლით.
მანადე კი, ზამთარი მოდის და ფანჯრის რაფაზე ნამცეცების დაყრა არ დაგავიწყდეთ ხოლმე.

    

რუსულის გაკვეთილები

სკოლა რომ არ და რატომ არ მიყვარდა, ხმამაღლა ვთქვი. ასევე ხმამაღლა, ანდა რა საჭიროა ეს ხმამაღლობა და ტრაფარეტულობა, ფინჯან ჩაისთან (ან ყავასთან. მე პირადად, ჩაი მირჩევნია) დავსხდეთ და გავიხსენებ რაღაცებს. ისე, ბოლო დროს სულ გახსენებებზე ვარ გადასული და ასაკის ბრალია ვითომ?